شیر مایعی خوراکی است که توسط غدد پستانِ پستانداران تولید میشود. شیر غذای اصلی نوزادان را تشکیل میدهد که هنوز توانایی گوارش غذاهای گوناگون را ندارند. انسانها مانند دیگر پستانداران در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه میکنند. مردم مناطق گوناگون از شیر چهارپایان اهلی بهویژه گاو و دیگر چهارپایان همچون گاومیش، گوسفند، بز و شتر استفاده میکنند.درادامه مطلب زیر با خواص شیر آشنا میشوید.
خواص انواع شیر روی انسان !!!
شاید برایتان عجیب باشد وقتی بدانید که درمانگران طب سنتی برخلاف متخصصان طب رایج اعتقادی به نوشیدن روزانه شیر ندارند. آنها به مردم هشدار میدهند که از نگاه طب سنتی شیر از جمله غذاهای دارویی است که مصرف آن باید به قاعده و متناسب با سن و مزاج افراد صورت گیرد. چرا که مصرف بیقاعده شیر ممکن است موجب بروز اختلال در عملکرد اندامهای داخلی شده و احتمال ابتلا به بیماریها را در بدن تشدید کند. این در حالی است که کارشناسان تغذیه و متخصصان طب مدرن دیدگاه متفاوتی دارند و نوشیدن شیر روزانه را برای تمامی گروههای سنی لازم و ضروری میدانند.
شرایط نوشیدن شیر ازنگاهطب سنتی
اولین نکته این است که درمانگران طب سنتی برای نوشیدن شیر هنگام وعدههای غذایی به قواعد و ضوابط خاصی معتقدند و مصرف شیر را مفید نمیدانند . آنها بر این باورند حتما باید میان خوردن غذا، نوشیدنی یا خوراکی ترش و شیر فاصله وجود داشته باشد. مثلا اگر فردی در وعده صبحانه، آب پرتقال میل کرده باشد، نباید بلافاصله شیر بنوشد، زیرا این شیر خاصیت خود را از دست میدهد و با ترکیب شدن با پرتقال در معده موجب تولید خلط فاسد میشود. این درمانگران توصیه میکنند، بهتر است بعد از خوردن پرتقال یا آب پرتقال نیم ساعت صبر کنید و بعد شیر بنوشید و اگر ابتدا شیر نوشیدهاید باید یک ساعت صبر کنید تا شیر به طور کامل هضم شود و بعد آب پرتقال وارد دستگاه گوارش شود تا بدن از مضرات ترکیب این دو ماده در امان بماند.
همه گروههای سنی باید شیر بنوشند
با نگاهی به هرم غذایی، که میزان مورد نیاز مصرف گروههای غذایی را برای ما مشخص میکند، مشاهده میکنیم که شیر و لبنیات در سومین ردیف این راهنما قرار دارند و بر اساس آن میباید روزانه ۲ تا ۳ سهم از آن در برنامه غذایی افراد گنجانده شود. افراد تا سن ۳۰ سالگی فرصت دارند تا کلسیم در استخوانهایشان ذخیره کنند و پس از آن کلسیم از استخوان برداشت میشود لذا با توجه به بار بیماریهای ناشی از کمبود کلسیم نظیر پوکی استخوان و شکستگیهای ناشی از آن لازم است تا لبنیات به مقدار کافی در جیره غذایی روزانه همه گروههای سنی قرار گیرد.
لبنیات که شیر یکی از مهمترین موارد آن است تاثیر قابل ملاحظهای بر تحریک و کشش عضلات، استخوانسازی، افزایش استحکام و مقاومت دندانها دارد.
نوشیدن شیر برای همه لازم نیست
شیری که امروزه در سوپرمارکتها و فروشگاههای مواد غذایی در اختیار مردم قرار میگیرد شیر حیوانی است که از ۳ بخش آب، پنیر و چربی تهیه میشود که میزان هر یک از این مواد در شیر متغیر است، اگر میزان هر یک از این مواد آب، پنیر و یا چربی در شیر بیشتر باشد، به ترتیب طبع شیر دچار «سردی و تری»، «گرمی و خشکی» و «سردی و خشکی» میشود و خواص درمانی و غذایی ویژهای پیدا میکند و هر کدام برای درمان یا تسکین یک بیماری مفیدند.
مصرف شیر ارتباطی به طبع افراد ندارد
متخصصان تغذیه اعتقادی به این موارد ندارند. توصیه میکنیم همه افراد شیر بخورند حتی کسانی که فکر میکنند شیر برای آنها خوب نیست و آنزیمهای هضمکننده لاکتوز در بدن آنها وجود ندارد و شیر خوردن برایشان سخت میشود. توصیه ما این است که آنها هم حتی شده به میزان کم شیر بخورند. تحقیقات نشان داده این افراد میتوانند ۲۵۰سی سی شیر در روز مصرف کنند و بهتر است این کار را در دفعات مختلف انجام دهند. این باعث میشود در طولانیمدت آنزیمهای پروتئینی هستند در دستگاه گوارش زیاد شوند و این افراد در طولانی مدت بتوانند مصرف شیر را تحمل کنند و اگر در طولانی مدت آنها شیر نخورند این آنزیم ها مقدارش در دستگاه گوارش کم میشود. پس رویکرد تغذیه با رویکرد طب سنتی از این لحاظ متفاوت است.
متناسب با مزاجتان شیر بخورید
از نگاه طب سنتی تنها افرادی که میزان اخلاط بدنشان متعادل است، میتوانند به راحتی شیر مصرف کنند و افرادی که در بدنشان به ویژه در معده آنها خلط غالب وجود دارد باید با دستوری خاص و به میزان اندک با مشاوره متخصص طب سنتی برای خوردن شیر اقدام کنند. اگر فردی در معدهاش خلط بلغم زیاد باشد یعنی با علائمی همچون پر آب شدن دهان، سفیدی صورت و دیرهضمی غذا رو به رو باشد با زیاد خوردن شیر موجب افزایش خلط غالب یعنی بلغم میشود و دراین حالت عوارض ناشی از افزایش این خلط را تجربه میکند. این شرایط برای افرادی که خلط غالب بدن آنها صفرا و دم باشد نیز اتفاق میافتد و مشکلاتی را برای آنها به وجود میآورد، بنابراین مصرف شیر باید با مشاوره متخصص طب سنتی انجام شود و افرادی که دچار خلط غالب هستند با پاکسازی و متعادل سازی خلطها نسبت به مصرف شیر اقدام کنند.
خوردن شیر با این غذاها ممنوع!
برخی مردم در وعده صبحانه شیر را با تخممرغ میل میکنند یا در برخی وعدههای غذایی استیک گوشت را با شیر میل میکنند در حالی که نمیدانند ترکیب این دو غذا در کنار هم موجب سنگینی معده و انسداد اندامهای گوارشی میشود و به دنبال این مسئله فرد دچار یبوست میشود. حالا اگر این فرد، زنی باردار باشد و شیر را با گوشت (فرقی نمیکند گوشت قرمز یا گوشت سفید) میل کند این یبوست و دلپیچه را به نوزادش هم منتقل میکند، بنابراین توصیه شده در صورتی که فرد شیر مینوشد حتما یک ساعت بعد از آن سراغ غذاهایی که از گوشت و تخممرغ تهیه شده، برود و در صورتی که گوشت یا تخممرغ میل کرده به مدت ۳ ساعت صبر کند تا این غذا هضم شود و پس از آن شیر بنوشد تا بتواند از خواص درمانی آن بهرهمند شود.
پرهیزهای اندکی برای شیر وجود دارد
در مواد اولیه بیشتر غذاها و خوراکیها مثل شیرینی و بستنی، شیر و تخممرغ به طور همزمان وجود دارد، بنابراین از نگاه کارشناسان تغذیه این مسئله که مصرف تخممرغ و شیر نباید همزمان باشد، موضوعیت ندارد. دوستان طب سنتی ممکن است براساس پایههای علمی که در مکاتبشان وجود دارد این صحبت را مطرح کنند. اما مسئله این است که در حوزه تغذیه ما معتقدیم این ترکیب مشکلزا نیست. البته اعتقاد داریم که بهتر است ماست با تخممرغ و گوشت و به طور کلی پروتئینها استفاده نشود. البته دلیل علمی این قضیه این است که پروتئین غذاهای حیوانی باعث ایجاد وضعیتی در بدن میشوند به نام خاکستر اسیدی که موجب میشود متابولیسم کلسیم در بدن انسان تغییر پیدا کند. به هرحال ممکن است در خارج از کشور تحقیقاتی در این زمینه انجام شده و نتایجی طرح شده باشد. که نیازمند بررسی بیشتر و تکرار نتایج است.