نگونسار یا پَنْجۀ مَرْیَم یا سیکلامن نام یک سرده از گیاهان است. این سرده دارای ۲۳ گونه میباشد. این گیاه را از گیاهان بومی منطقۀ قفقاز و مدیترانه دانستهاند. در ایران بیشتر در نواحی کوهستانی شمال کشور مانند گرگان، گیلان، مازندران، و نواحی غرب مانند کردستان میرویند.درادامه مطلب زیر با نحوه پرورش ونگهداری این گیاه آشنا شوید.سیکلامن یا نگونسار
مشخصات: اسم علمی گیاه نگونسار Cyclamen persicum ، از خانواده Primulaceae می باشد. این جنس دارای ۱۵ گونه مختلف از گیاهان غده دار است که به صورت وحشی در کشورها و جزایر مدیترانه ای یافت می شود. گونه موردنظر ما، بومی کشورهای شرقی مدیترانه ای و ایران است. ارتفاع آن به ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر می رسد. گلهای آن معمولا در اوایل بهار ظاره می شوند. سیکلامن برگهای کروی، قلمی شک و سبز تیره دارد. در بعضی واریته ها لکه های سفید رنگ روی برگها به چشم می خورد. گلهای معطری به طول ۵/۲ تا ۳ سانتی متر و به رنگ صورتی، قرمز، ارغوانی و سفید دارد.
مراقبت: این گیاه به نور متوسط، هوای خنک تا کمی گرم، خاک همیشه خیس، رطوبت هوای عادی وخاک کمی اسیدی، احتیاج دارد.
کود: کود مورد نیاز گیاه نگونسار را میتوان به میزان ۳ گرم در لیتر ، هر هفته یکبار در تابستان و دو هفته یکبار در زمستان مورداستفاده قرار داد.
خاک: مخلوطی از خاک برگ و ماسه برای رشد این گیاه مناسب است.
ازدیاد: تکثیر سیکلامن، نیاز به تحمل سختی فراوان دارد. اگر بذرهای این گیاه را در آخر تابستان بکارید در اواخر پاییز و اوایل دی ماه سال آینده گل خواهد داد. و یا هر زمانی از اواخر بهار تا تابستان اقدام به کاشت بذر کنید، تقریبا ۱۵ ماه بعد به گل خواهد نشست. بذرها را در سینی بذر یا ظرف کم عمق ، حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه بکارید. و به آرامی روی آنها را بپوشانید و دمارا ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد نگاه دارید تا شروع به روییدن کنند. بذرها باید در تاریکی بمانند و جوانه ها باید یک جور و یک اندازه باشند. به محض رویش جوانه ها آنها را در شرایط سیکلامن از هوای خفه و مرطوب متنفر است.