کاشت سیر و پیاز بسیار راحت است، حتی افراد بی تجربه نیز برای کاشت آن مشکلی نخواهند داشت. نکاتی را که بیان می کنیم به کار بگیرید تا بهترین نتیجه را گرفته و از این طریق سیر و پیاز یک سال خود را تامین کنید.درادامه مطلب زیر با نحوه پرورش سیر وپیاز اشنا خواهید شد.
انواع پیاز
انواع پیاز از جمله پیاز بهاره، پیاز ترشی و موسیر که می‌توان آن‌ها را از نهال پیاز، بذر و یا از هر دوی آن‌ها پرورش داد.
نهال پیاز
نهال پیاز، پیاز کوچک و نارسی است که در بهار و آخر تابستان کاشته می‌شود. نهال‌ها بزرگ شده و هر کدام یک پیاز کامل می‌شوند و آماده برداشت خواهند بود. تا جایی که ممکن است نهال‌هایی را انتخاب کنید که گیاهک آن‌ها از بین نرفته و احتمال بیشتری دارد که به بار بنشینند. عموماً پرورش پیاز از نهال، از پرورش آن از مرحله بذر راحت‌تر و مطمئن‌تر است. همچنین پرورش پیازهایی که از طریق نهال در محیط خنک و مرطوب رشد می‌کنند، راحت‌تر و مطمئن‌تر است. علاوه بر این پیازهایی که از طریق نهال عمل می‌آیند، بزرگ‌تر از پیاز هایی‌اند که از طریق بذر عمل می‌آیند. اما پیازهایی که از بذر عمل می‌آیند، تنوع بیشتری نسبت به پیازهایی که از نهال رشد کرده‌اند، دارند.
پرورش پیاز از طریق بذر
در نیمه دوم دی و بهمن ماه و در دمای ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتیگراد (۵۰ تا ۵۹ درجه فار‌‌نهایت)، بذر پیاز را در ظرفی بکارید. هر ۵ یا ۶ تا بذر را در یک ظرف با کود مرطوب بکارید. پیازها بعد از جوانه زدن، پیازهای دیگر را کنار زده و رد می‌کنند. بذر‌ها را با لایه‌ای از ورمیکولیت بپوشانید و برچسبی از نام و تاریخ کاشت بر روی آن بزنید.
کاشت
برای پرورش محصول مناسبی از پیاز و سیر به یک مکان زهکشی شده و آفتاب‌گیر نیاز است. امکان پرورش پیاز خوب، در خاک سنگین نیز وجود دارد، اما زهکشی باید قبل از ریختن شن و مواد آلی انجام شود و حبه‌های سیر در شیارهایی با ارتفاع ۱۰ سانتی متر کاشته شوند تا به این ترتیب باعث کم شدن رطوبت خاک شوید.
پیاز و سیر هر دو به خاک حاصلخیز نیاز دارند، اما به نیتروژن زیاد احتیاج ندارند؛ بنابراین نباید در خاکی کاشته شوند که به تازگی کود داده شده است. پس چند ماه قبل از کاشت، خاک را بیل زده و کود دهید. اگر خاک اسید دارد، بهتر است به خاک آهک بزنید تا به PH خاک طبیعی برسد و حتی کمی قلیائی شود.
برای تامین سیر و پیاز یک سالِ خود می‌توانید آن‌ها را یک بار در بهار کاشته، در اواسط تابستان برداشت کنید و دوباره در اواخر تابستان یا پائیز بکارید تا در اواخر بهار آماده برداشت باشند. اما توصیه نمی‌شود که کاشت دوم آن در خاک خیس و سنگین انجام گیرد. پیازها باید در طولانی‌ترین زمان عمل بیایند تا به طور کامل رشد کنند.
نکاتی در خصوص پرورش پیازها
انواع پیاز را باید مرتباً وجین کنید زیرا نحوه قرار گرفتن برگ‌های پیاز به گونه‌ای است که تحمل علف‌های هرز را ندارد و اگر برای مدت طولانی وجین نشود، این علف‌ها خیلی زود محصول را فرا می‌گیرند و به پیاز آسیب می‌رسانند. گل دهی یکی از مشکلات رایج در پرورش پیاز است، بخصوص اگر در دوره سرد و یا در محیط گرم و خشک باشد. انتخاب بذرهای فرآوری شده با حرارت (Heat treated) یا گونه‌های دیر رس، احتمال بروز این مشکل را کاهش می‌دهد.
برداشت و انبار کردن پیاز
به محض اینکه برگ‌ها شروع به زرد و خشک شدن کردند، پیاز و سیر آماده برداشت است. برای هر چه سریع‌تر انجام دادن برداشت، برگ‌ها را خم نکنید. به مدت چند هفته پیازها را همراه با برگ در یک محیط گرم و خشک، پهن کنید تا خشک شوند. اگر گردن پیازها بزرگ باشد، باید سریع‌تر از این روش استفاده کنید؛ زیرا نمی‌توان آن‌ها را به خوبی در انبار نگه داری کرد و گردن پیاز مستعد فاسد شدن است. قبل از اینکه محصول را در مکان خشک، خنک و تاریک، انبار کنید از خشک شدن کامل برگ‌ها اطمینان حاصل کنید. برای این کار می‌توانید آن‌ها را در یک تور یا یک چیز بافته شده، آویزان کرده یا به دقت به صورت طبقه طبقه در جعبه بسته بندی کنید. مدت زمان انبار کردن آن‌ها به موجودات ذره بینی خاک بستگی دارد، اما معمولا بین ۳ تا ۶ ماه است.
آفت ها و بیماری ها
پیاز مستعد انواع قارچ‌ها است که باعث بیماری آن می‌شوند. به همین دلیل تغییر دادن محل پیازها در طول سال سودمند است. بهتر است برای جلوگیری از انواع بیماری‌های ویروسی که در سیر نیز شایع می‌باشد، بذرهای تازه را از محلی قابل اعتماد بخرید.
- فاسد شدن گردن پیاز: رشد قارچ‌های پرز دار خاکستری درگردن پیاز باعث نرم شدن بافت پیاز می‌شود. قسمت‌های آلوده شفاف شده و ممکن است شروع به خشک شدن کنند. برای جلوگیری از این مشکل سعی کنید بذر‌ها را از محل معتبر تهیه کنید و برای کاشت از یک مکان بیشتر از دو بار در سال استفاده نکنید. پیازهای قرمز و زرد کمتر از پیازهای سفید در معرض اینگونه آفات هستند.
- فاسد شدن پیاز سفید: انبوهی از قارچ‌های سفید و پرز دار در قسمت ریشه و ته پیاز رشد می‌کنند. اگر چنین چیزی را مشاهده کردید، فوراً پیازهای آلوده را بیرون آورده، بسوزانید و حداقل تا ۸ سال در آن مکان پیاز پرورش ندهید. هیچ گونه کنترل شیمیایی و یا گونه‌های مقاوم در برابر این آفت وجود ندارد.
- حشرات آفت‌زا در پرورش پیاز: پیازها به خصوص مستعد حمله حشره لارو هستند. موسیر، تره فرنگی و سیر نیز در معرض حملهٔ این حشرات می‌باشند. لارو ریشه پیاز را خورده، در آخر تابستان پیاز را سوراخ کرده و به داخل آن نفوذ می‌کند. پرورش پیاز از بذر، این مشکل را کاهش داده و کاشتن هویج بین آن‌ها نیز بوی آن را از بین می‌برد. اگر شاهد هجوم این حشره به پیاز بودید، سریعاً پیاز را بیرون آورده تا لارو به خاک نفوذ نکند و تبدیل به شفیره نشود.
- آفت تریپس پیاز: خال‌های ریز سفید رنگ در برگ‌ها نشان دهنده آفت در پیاز یا تره فرنگی است. این حشرات، کوچک و به رنگ زرد و سیاه و به طول ۲ میلی‌متر می‌باشند و به ویژه در هوای گرم و خشک مشکل ساز هستند. آسیب ناشی از آن‌ها باعث ریز شدن محصول می‌شود
